روده یکی از مهمترین اندامهای بدن است، زیرا با تجزیه خوراکیها و نوشیدنیها، مواد مغذی را از غذاهای مصرفی، جذب میکند. از آنجایی که روده یکی از نقاط اساسی در تماس با موادی است که به بدن وارد میشوند، نقش بسیار زیادی در نحوه استفاده از مواد مغذی برای عملکردهای ضروری بدن ایفا میکند. به همین دلیل است که رژیم غذایی، در حفظ سلامت روده بسیار مهم است. همانطور که غذاهای سالم بسیاری برای بهبود سلامت روده وجود دارد، تعدادی از غذاها نیز وجود دارند که مصرف آنها سلامت روده را به خطر میاندازد.
الهه جعفرزاده: روده، بخش عمدهای از سیستم گوارش را تشکیل میدهد. همچنین میکروبیوم روده، که مرکز تجمع مجموعهای از باکتریها و میکروبهاست، بر عملکرد کل بدن تأثیر میگذارد. این میکروبیوم حاوی تناسب ظریفی از باکتریهای مفید و مضر است و زمانی که در تعادل باشد، باید به درستی عمل کند. با این حال، برخی از مواد غذایی، مانند قند، نمک، چربی و الکل، میتوانند میکروبیوم روده را تغییر داده و تناسب باکتریها را از تعادل خارج کنند. هنگامی که میکروبیوم روده تعادل ندارد، میتواند بر مواردی مانند سیستم ایمنی، هضم و سلامت روان تأثیر منفی بگذارد.
برای اینکه بتوانید سلامت روده را تأمین کنید، لازم است از مصرف غذاهای نامناسب اجتناب کنید. این مطلب را تا انتها بخوانید تا با برخی از مواردی که قادرند سلامت روده را مختل کنند، آشنا شوید.
مصرف این غذاها و نوشیدنیها در حد اعتدال شاید مشکلی در بر نداشته باشد، اما با این حال، زیادهروی در مصرف آنها میتواند تعادل روده را تغییر دهد.
۱) فست فود
فست فودها جزو غذاهای محبوب در سراسر دنیا هستند، اما باید بدانید که همین گزینه محبوب، از بدترین عوامل تهدیدکننده میکروبیوم روده و سلامت آن است. مطالعات نشان میدهد که فست فود با افزایش سطح باکتریهای مضر در روده مرتبط است و منجر به عدم تعادل باکتری در روده میشود. همچنین به دلیل این عدم تعادل، مصرف فست فود با بیماری کرون، IBS و کولیت اولسراتیو (نوعی بیماری التهابی روده) مرتبط است.
۲) محصولات قندی فرآوریشده
علاوه بر فست فود، غذاهای با قند بالا یکی از عوامل اصلی مشکلات روده [مرتبط با رژیم غذایی] هستند. بهتر است به منظور ارتقای سلامت روده میزان محصولات فرآوریشده مانند شیرینی، کیک، کلوچه و سایر تنقلات اینچنینی را محدود کنید.
گزارشی که در سال ۲۰۲۰ در Nutrients منتشر شد، نشان داد که خوردن غذاهایی با قند بالا میتواند باعث عدم تعادل در میکروبیوم روده شود. به دنبال این اختلالات، قند بیش از حد نیز میتواند منجر به افزایش خطر التهاب با درجه پایین شود.
۳) غذاهای شور
تحقیقات زیادی پیرامون تأثیر منفی نمک بر عملکرد بدن انجام شده است. در واقع، بسیاری از کارشناسان ارتباطی بین میکروبیوم روده و فشار خون بالا یافتهاند. بر اساس تحقیقات، رژیمهای غذایی که سدیم بالایی دارند، منجر به افزایش التهاب در بافت روده میشوند. همچنین سدیم بیش از حد ممکن است تعادل میکروبیوم روده را بر هم بزند.
۴) نوشابه
اثرات منفی قند فقط به محصولات پخته ختم نمیشود. نوشیدنیهای قندی مانند نوشابه نیز میتوانند سلامت روده را کاهش دهند، بهخصوص زمانی که به طور مداوم مصرف شوند. بر اساس تحقیقات، نوشیدنیهای شیرینشده با قند و شکر (SSBs)، تعادل برخی باکتریهای موجود در روده را مختل میکنند. مصرف قند مصنوعی، در بزرگسالی و اواخر نوجوانی با افزایش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال زودرس در زنان مرتبط است. یکی از توضیحات اصلی برای توجیه این ارتباط این است که قندهای افزودنی میتوانند بافت و پوشش روده را تخریب کنند و باعث نفوذپذیری روده شوند.
۵) الکل
به گفته متخصصان تغذیه، مقادیر زیاد این نوشیدنی میتواند اثرات منفیِ ماندگاری بر سلامت روده داشته باشد. برخی نوشیدنیهای الکلی، هضم طبیعی را مختل میکنند و مصرفکنندگان الکل در طیف متوسط تا شدید آن، تعداد کمتری باکتریهای سالم در سیستم گوارشی خود دارند.
یک گزارش منتشر شده در Alcohol Research Current Reviews تأیید کرد که مصرف مزمن الکل میتواند تنوع باکتریایی روده را تغییر دهد و سبب افزایش نفوذپذیری و التهاب روده شود.
۶) روغن سویا
تحقیقات نشان میدهد روغن سویا ممکن است برای سلامت روده مضر باشد. مطالعات نشان میدهد که رژیم غذایی حاوی روغن سویا، که سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع امگا ۶ است، سطح دو گونه باکتری که متابولیتهای تقویتکننده سلامتی تولید میکنند را کاهش میدهد.
همچنین مصرف روغن سویا، سطح دو گونه باکتری، به نامهای آلیستیپس و باکتریوئید، را افزایش میدهد که با متابولیسم نامتعادل گلوکز مرتبط هستند.